ANTİK SİDE KENTSEL TASARIM PROJESİ’NDE 2. ETAP BİTTİ

ANTİK SİDE KENTSEL TASARIM PROJESİ’NDE 2. ETAP BİTTİ. Manavgat Belediyesi’nin dünya turizminin göz bebeği, Side için Antalya Valiliği ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ile ortaklaşa yürüttüğü “Antik Side Kentsel Tasarım Projesi”nin 2. Etap çalışmaları bitti.

Manavgat Belediyesi’nin Side’de yürüttüğü Antik Side Kentsel Tasarım Projesi’nin 2. Etap çalışmaları bitti. Her yıl milyonlarca turistin ziyaret ettiği Side’yi daha güzelleştirip yerli ve yabancı turistlerce daha kolay izlenebilir hale getirmek, bölgede alışveriş canlılığını artırarak, esnaflara can suyu olabilmek amacıyla hazırlanan projenin 2. Etabının daha sorunsuz uygulanabilmesi ve Koruma Amaçlı İmar Planına uygun yapıların bölgeye kazandırılması amacıyla mülk sahiplerinin katkısıyla yıkım çalışmaları da bir yandan devam ediyor. Yıkım çalışmalarına Manavgat Belediyesi Fen işleri Müdürlüğü ekipleri destek veriyor.

MAYIS 2018’DE TAMAMLANACAK

Manavgat Belediye Başkanı Şükrü Sözen’in emek ve çalışmaları, Antalya Valiliği’nin katkılarıyla Antik Side Kentsel Tasarım Projesi’nin 1. Etabında 19 bin 547 m2’lik alan düzenlemesi Mayıs 2017’de tamamlanmış, uygulama çalışmalarına ise turizm sezonunun başlaması ile ara verilmişti. Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından desteklenen, Antik Side Kentsel Tasarım Projesi 2. Etap Uygulama İşi kapsamında toplam 15 bin 723 m2’lik traverten düzenlemesinin yapılacağı belirtildi. Yapımının Mayıs 2018’de tamamlanması hedeflenen çalışmalar kapsamında, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylı olarak, bilgilendirme levhaları, sınır bariyeri, korkuluklar, yönlendirme levhaları, aydınlatma direkleri, yangın hidrantları ve oturma banklarının da yapılacağı açıklandı.

BELEDİYE HER ÇARŞAMBA HALKI BİLGİLENDİRECEK

Antik Side’de devam edecek 2. etap çalışmaları süresince, Manavgat Belediyesi Etüd Proje Müdürlüğü ekipleri tarafından, her Çarşamba günü Saat 09.00-12.00 arasında Antik Side içerisinde yer alan Kültür Evi’nde, vatandaşların talep ve isteklerinin değerlendirileceği açıklandı. Side’deki çalışmalar tamamlandığında tarihe yakışan yenilenen yüzü ile turizme çok önemli katkılar sağlayacağını belirten Manavgat Belediye Başkanı Şükrü Sözen, bu amaçla Side’de gece gündüz çalıştıklarını dile getirdi.

BAŞKAN SÖZEN; “EMEK ve CESARET İSTEYEN BİR ÇALIŞMA”

Başkan Sözen, “3000 yıllık tarihi geçmişe sahip olan Side’mizde bu güne kadar yapılamayan büyük, zor ve meşakkatli bir çalışmayı ekibimle yürütüyor olmaktan gurur duyuyorum. 4 odaklı meydan ve bunları birbirine bağlayan cadde ve sokakların doğal taşlarla kaplanması sürecini el birliğiyle tamamladık.

İlk etap çalışmaları sürecinde bizlere katkısı olan tüm kurumlara ve halkımıza teşekkür ediyorum. Şimdi 2. Etap çalışmalarımız başlayacak. Side’yi daha karakteristik bir yapıya dönüştürmek ve kullanışlı hale getirmek istiyoruz. Side bütün dünyaya mal olan bir yer. Side’mizi ayrıca yapısına uygun taş, cumbalı binalarla donatmaya devam edeceğiz. Bu süreç emek, cesaret istiyor. Herkesin Side’deki değişim sürecine inanmaları gerekiyor. Mülk sahiplerine de verdikleri desteklere teşekkür ediyorum. Maddi ve manevi katkıda bulunan kıymetli Antalya Valiliğimize, Müzemize, Side’ye inanan, emek veren kazı ekiplerine yürekten teşekkür ediyoruz. 2. Etap çalışmalarımızla ilgili olarak vatandaşlarımız kafalarına takılan bütün soruların cevabını, her Çarşamba günü ekiplerimizden Kültür Evi’ne gelmek suretiyle alabilir” dedi.

BİR TARİH YENİDEN CANLANIYOR

Pamfilya bölgesinin önemli liman kentlerinden Antik Side Kenti 10 yy da terk edilmiş, 1895 yılında Girit Adası'ndan gelen göçmen ailelerin yerleşkesi "Selimiye Köyü” kurulana kadar herhangi bir yerleşim olmamıştır. Turizm alanı içinde yer alan Antik Side Kent’i, 1980'li yıllarda gelişen turizm hareketlerine paralel olarak izinsiz ve kontrolsüz bir şekilde yapılaşarak antik dönem kültür varlıkları kalıntıları ile modern yapıların iç içe geçtiği bir alana dönüşmüş, yasaların caydırıcılığı yetersiz kalmış, alan yüksek rant nedeniyle kontrol altında tutulamamıştır.

Ayrıca geçmişten bu güne 2863 sayılı yasada geçen bu alanların kamu eline geçmesi için takas, kamulaştırma vb. uygulamaların gerçekleştirilemediği, bundan sonra da Bakanlık imkânları ile böylesine önemli alanda maliyetlerin çok yüksek olması nedeniyle gerçekçi bir çözüm olamamıştır.

Diğer taraftan, Bakanlık Side Antik Kentinin koruma planı ile korunarak kullanılması yönünde çaba içerisinde olmuş, antik kente ilişkin plan süreci, Turizm ve Tanıtma Bakanlığı tarafından 1968 yılında, Side ve Çevresi için hazırlanan plan ile başlamış, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 13.03.1976 gün ve 8994 sayılı kararı ile koruma zonu belirlenerek, Eski Side Şehri Koruma Planının en kısa süre içinde hazırlanması istenmiştir.

Turizm ve Tanıtma Bakanlığınca hazırlanan 1/1.000 ölçekli Eski Side Şehri Koruma ve Uygulama İmar Planı, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 12.05.1978 tarih ve A- 1109 sayılı kararıyla uygun bulunmuş, Bakanlar Kurulu’nun 26.04.1982 tarihli kararı doğrultusunda Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 09.10.1982 tarih ve A- 3829 sayılı kararı ile revize edilmiştir.

Antik Side Kenti Koruma Zonu, Antalya K.V.K.B.K.’un 28.03.1990 tarih ve 733 sayılı kararı ile 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak değiştirilmiş, mülga Side Belediyesi’nin 1992 tarihindeki talebi ile başlayan mevcut koruma planının revizyonu, Kurulun 25.03.1998 tarih ve 3771 sayılı kararı ile uygun bulunmuştur.

Ancak Köyiçi Mevkii, 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı'nda yer alan 303 parseldeki yapının ruhsatının iptali istemiyle açılan dava sonucunda, Antalya 1. İdare Mahkemesi’nin 06.03.2008 tarih ve E:2007/553, K:2008/467 sayılı kararıyla davaya konu yapı ruhsatının dayanağı projenin plan hükümlerine aykırılığı saptanmış, aynı zamanda I. Derece Arkeolojik Sit Alanı olan Side Antik Kenti'nin ilke kararı gereği aynen korunması gerekli alanlar olması gerektiği bu nedenle mevcut planın hukuki dayanağının olmadığı gerekçesi ile planın iptali söz konusu olmuştur.

Konuya ilişkin olarak, Bakanlık Side Antik Kenti’nin geçmiş sürecini de göz önüne alarak durumun çözümü hususunda Side Antik Kenti’nin sit statüsünün yeniden irdelenerek değerlendirilmesine karar vermiştir.

Bakanlığın bu kararı doğrultusunda, Kurulun 19.01.2012 tarih ve 353 sayılı kararı ile eski köy yerleşiminin (Köyiçi) yer aldığı Antik Tiyatro ve Antik Liman arasında kalan kısmın statüsü Kentsel ve III. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak değişmiş, 21.11.2012 tarih ve 1196 sayılı Kurul kararıyla sit sınırları revize edilerek güncellenmiş, Antalya K.V.K.B.K.'nın 19.03.2013 tarih ve 1497 sayılı kararı ile “Antik Side Koruma Amaçlı Revizyon İmar Planı” uygun bulunarak, 21.01.2014 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca onaylanmıştır.

Bu tarihten itibaren, statüsü “Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı” olarak değişen alanın onaylı plana göre dönüşmesi, dokudaki olumsuzlukların giderilmesi hususu önemsenmiş, tekil başlayan uygulamalar özellikle liman çevresinde bütüncüle dönüşerek, planın faydaları ve bu eylemler sonucunda dokuda nasıl olumlu bir hava yarattığının göstergesi olmuştur. Konuya arkeolojik açıdan bakıldığında, özel mülkiyetteki bu alanların kamu eline geçmeden araştırma ve kazı çalışmalarının yapılamayacak olması alan için dezavantajken, alanın statüsü gereği yapılan sondaj çalışmaları ile arkeolojik kalıntıların belgelenmesi, sergilenmesi, kentin arkeolojisinin daha iyi kavranması hususunda fırsat olmuştur.

Yine buna paralel olarak, koruma kurulunun uygun bulduğu, mekânın bir bütünlük içerisinde kalitesini arttırıcı 1. Etap Antik Side Çevre Düzenleme Projesinin uygulanması ile koruma kullanma dengesi ilkesi gözetilerek korunan bir alanda olması gereken çağdaş yaklaşımlar, kent için çok önemli bir farkındalık yaratmıştır.