AHMETLER MAHALLESİ

Yüzlerce yıl önce Ahmet adlı üç çoban tarafından kurulduğu için “Ahmetler” adını alan mahalle, o bölgenin en eski Türkmen köylerinden biridir. Bu köy gerek coğrafi koşulları gerekse ekonomik ve sosyal hayatı nedeniyle dışarıya kapalı bir hayat sürmüştür. Bu nedenle buranın insanlarının zenci ya da melez olarak adlandırılması gülünçtür. Bu ülkeyi yurt sayan ve Afrika'dan da gelse Avrupa'dan da gelse kendini Türk sayan herkes Atatürk Türkiye’sinde Türk'tür ve Türk soyundan gelenlerden en küçük bir farkı yoktur. Ancak köken olarak öz be öz Türk olan insanlara da sonradan Türkleştiklerini söylemek saygılı bir yaklaşım olamaz. Afrika'dan gelen esirlerin halkımızın engin hoş görüşüyle Türkleşerek aramıza katıldıkları ve bu ülkenin has evlatları oldukları doğrudur. Ancak bu yolla gelen insanlar, Manavgat ovasındaki zengin topraklarda çalıştırılmak amacıyla gelmişlerdir. Hasan Varol'un da belirttiği gibi bu yurttaşlarımız bugün hala Kızılot ve Sarılar köylerinde yaşamaktadır. Ahmetler köyü ise Torosların eteğinde denizden 650-700 metre yükseklikte kurulmuş ve ova mahalleleriyle hiçbir benzerliği olmayan eski bir orman mahallesidir.

Büyük Türk göçleri sırasında bölgeye gelen diğer insanlar gibi Ahmetler'liler de daha çok tarım ve ticaretten çok hayvancılıkla uğraşan göçebeler olarak bugünkü mahalle yerleşmişler. Çoğunluğu yıllar önce yerleşik kültüre geçmiş olmasına rağmen az sayıda aile hala yazlık göçebe hayatını sürdürmektedir. Son yıllarda Ahmetler mahallesinden ekonomik nedenlerle yoğun bir kente göç vardır.Mahalle nüfusu giderek azalmaktaysa da geçmişteki ilişkileri, kalabalık keçi sürüleri ve sosyal yaşamıyla da tipik bir yörük mahallesi olarak bilinir.

Göçlerle gelerek bu bölgeye yerleşen Ahmetlerlilerin ataları önce bugünkü Manavgat ÇavuşKöyü ve Uzunlar mahallesi civarına yerleşmişler; ancak sıcaktan, sivri sinekten ve sıtmadan zarar görmemek için oraları terk ederek yukarılara, Toroslara çekilmişlerdir. Akseki'den Manavgat'a giderken Toroslardan sahile inildiğinde karşımıza çıkan ilk düzlüklerin adı tapu kayıtlarında bile hala "Ahmetler Bükü" olarak geçmektedir.

Ahmetleri kuranlar bugünkü yerleşim yerinden önce Çavuşköyü,Aşağı mahalle ve Taş Harman yörelerinde geçici mahalleler kurmuşlar. Buralarda bir süre yaşadıktan sonra bugünkü Ahmetler’de karar kılmışlar ve buraya kalıcı olarak yerleşmişlerdir.Mahallenin adı eski Alanya kayıtlarında "Çöngere nahiyesinin Ahmetler Kariyesi" olarak yazılıdır.

Ahmetler'in tarihine ilgi duyan ve hala hayatta olan Manavgat eşrafından Mustafa İsmet Özdemir, o bölgedeki büyük bir veba salgını sonucu Hürremşah, Ezenkiriş, Taş Harman, Yalaklar gibi birçok mahallenin ortadan kalktığını anlatmaktadır. Mustafa Özdemir, Ahmetler'e komşu olan bu mahallelerin Alanya ilçesinin Çöngere nahiyesine bağlı olduklarını ama Ahmetler dışındakilerin ortadan kalktıklarını nakletmiştir.

Akseki ilçesi yakınlarında, Padişah fermanıyla mahalleye tahsis edilmiş olan yaylanın adı askeri haritalarda "Ahmetler Yaylası" olarak geçmektedir. 1928 yılından beri devam etmekte olan bir davaya konu olan bu yaylayla ilgili mahkeme kayıtları bile köyün tarihinin oldukça eski olduğunu ve daima hayvancılık ve göçerlikle geçindiklerini doğrulamaktadır.

Ahmetler, coğrafi koşulları ve geleneklerine bağlı özellikleri nedeniyle dış etkilenmeye en son açılan mahallelerden biridir. Bugün bile yaşayan bazı geleneklerin Orta Asya Türklerindeki geleneklerle örtüştüğü görülmektedir.

“Yılbaşı” ve “Nevruz” kutlamaları bizim çocukluğumuza kadar sürüp geliyordu. O yıllarda gençler ve çocuklar, ellerinde meşaleler “Yılbaşı” ya da “Zilbaşı” adı verilen bir gece eğlencesinde her evi ziyaret ederek çeşitli yiyecekler toplarlardı. 21 Mart günlerinde yumurtalı salatalar hazırlanır; baharın müjdecisi olarak "Nevruz" kutlamaları yapılırdı. Nevruz eğlencelerinde ateşler yakılıp üstünden atlandığı ve havaya tüfek atışları yapıldığı anlatılmaktadır. Ancak bu gelenekler, ekonomik nedenlerle hızlanan mahalleden kente yoğun bir göç ve kentte yaşayanların etkisi ve sosyo kültürel değişimle unutulmaktadır. Yine de yaylaya göç geleneğini sürdüren ailelerin bugünkü göçebe kültürü, Asya Türklerinden farklı değildir.

Ahmetlere komşu olan ve birçok ailenin birbiriyle akrabalıkları bulunan Akseki’ye bağlı (Fersin) Güçlüköy'den fizik Profesörü Önal Ergenekon, bu bölgedeki göçer mahallelerin hepsinin Horasan'dan gelen aşiretler tarafından kurulduğunu; Anadolu'nun Türkleştirilmesi ve islamlaştırılması amacıyla büyük Türk düşünürü Hoca Ahmet Yesevi tarafından buralara gönderildiklerini anlatmıştır.Bu tespite göre bu bölgeye yerleşen insanlar, 13. yüzyılda Hacı Bektaş Veli ve Mevlana gibi mutasavvıfların peşinden gelen Türk boylarıdır. Bu aşiretlerin kurduğu bugünkü Güçlüköy, Çaltılı Çukur, Yarpuz, Doğrul, Erenyaka ve Ahmetler gibi yerlerin Horasan kültürü taşıdıkları ve Anadolu'yu Türkleştirme ve Türk hümanizmasını yayma felsefesinin taşıyıcıları oldukları anlaşılmaktadır. Alanya, Manavgat ve Akseki'nin resmi belgelerinde Ahmetler mahallesiyle ilgili birçok bilgi bulunmaktadır. Özellikle nüfus, mahkeme ve tapu kayıtları, bu köyün tarihi geçmişiyle ilgili olarak aktardığımız yukarıdaki bilgilerle örtüşmektedir.

Coğrafya

Ahmetler mahallesi, Toros Dağlarının güney yamacınca deniz seviyesinden yaklaşık 700 m yükseklikte bulunur.Manavgat ilçesinin en yüksekte yer alan yerleşmelerinden biridir.Mahalle arazisi, jeolojik olarak karmaşık bir yapı sergiler.

Kuzeyinde Gülen Dağının kristalen kalker ve şistleri bulunurken, güneyinde Antalya-Alanya naplarına ait aşınmaya karşı dirençli yaşlı kaya birimleri yüzeylenir. Torosların en tipik özelliklerinden olan naplar (bindirmeler) Ahmetler mahallesinin güneyinde çok net olarak izlenebilir. Bu napların altında Kretase kalkerleri bulunur. Bunun en güzel delili ise, köy yerleşim alanının altına doğru gelişmiş olan İnaltı mağarasıdır. Burası bindirmelerin altındaki Kretase kalkerleri içerisinde gelişimini sürdüren aktif bir mağaradır.Antalya iline 116 km, Manavgat ilçesine 39 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, Akdeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Güneyindeki Manavgat Metetoroloji istasyonu ile kuzeydeki Akseki Meteoroloji istasyonlarının ortalama değerlerine göre şekillendirilebilir. Buna göre yerel şartlar düşünülmeden sıcaklık haritalarının hesaplanmasındaki formüller kullanılarak, Manavgat yerleşmesinin yıllık ortalama sıcaklığının 18,6 oC olduğu göz önüne alındığında, 700 m yüksekte yer alan Ahmetler mahallesinin ortalama sıcaklığının yaklaşık 15,1 oC gibi bir değer olduğu söylenebilir. Buna mukabil yükseldikçe yağışın arttığı teoremini de düşünüldüğünde, Ahmetler köyünün yıllık ortalama yağışının da, yıllık yağışın 1109 mm olduğu Manavgat ile yıllık yağışın 1336 mm olduğu Akseki Meteoroloji istasyonlarına ait değerlerin arasında bir rakama, yani yaklaşık 1200 mm civarına tekabül ettiği söylenebilir. Ancak iklim elemanları bilindiği gibi yerel şartlardan oldukça etkilenir. Zaten mahalle yerleşmesinin iklim elemanlarını üzerinde en önemli etkiyi yükselti ve bakı şartları yaratır. Bu yüzden mahallenin deniz seviyesinden yaklaşık 700 m yüksekte yer alması, güney yönünün nemli rüzgârlara açık olması ve hemen kuzeyinde yükseltisi 1601 m olan Gülen Dağının bulunması gibi faktörler düşünülerek, yukarıda belirtilen tahmini ortalama değerlerin burada beklenenden az çok farklılıklar gösterme ihtimali unutulmamalıdır.